“ศิลปะเป็นสิ่งสวยงามพร้อมกับเป็นอาหารทางด้านสานตาและจิตใจสำหรับเราทุกคน ไม่ว่าจะเป็นในเรื่องของวรรณกรรม ดนตรี จิตรกรรม ประติมากรรม และมัณฑนศิลปหรือแม้กระทั่งภาพยนตร์ศิลป์ต่างๆ ล้วนจะให้เรานั้นได้ประสบกับความหลากหลายทางอารมณ์ อาทิเช่น ความเพลิดเพลิน ความสงบเยือกเย็น และหลายงานศิลป์อาจเป็นบ่อเกิดของความหวังอันสูงส่งให้กับเรา ศิลปะนั้นทำให้เราเป็นคนดี รักตัวเอง รักความเป็นเพื่อน ฉะนั้นศิลปะจึงเป็นสิ่งจำเป็นและสำคัญที่จะอยู่คู่กับเราไปตลอดกาล บทความนี้จะพาทุกๆ ท่านไปรู้จักกับความหมายของศิลปะ ประเภทและมุมมองสังคมต่องานศิลป์ของไทยกันครับ
ศิลปะคืออะไร ?
ศิลปะ คือ สิ่งที่มนุษย์สร้างขึ้นเพื่อแสดงออกซึ่งอารมณ์ ความรู้สึก ปัญญา ความคิดและหรือ ความงามทั้งนี้จะกล่าว โดยรวม ก็คือ ศิลปะ จะประกอบไปด้วย ส่วนประกอบ 3 ประการ คือ
1. มีความงาม
2. มีจุดมุ่งหมายที่แน่นอน
3. มีความคิดสร้างสรรค์
ศิลปะของไทยมีกี่ประเภท ?
ประวัติศาสตร์ศิลปะไทย มี 3 ประเภท แบ่งออกดังนี้
1. จิตรกรรมไทย คือ ภาพเขียนซึ่งมีเอกลักษณ์ตามแบบอย่างของไทย โดยมีความแตกต่างแปลกแยก จากศิลปะของประเทศอื่นอย่างชัดเจน มีลายไทย เป็นองค์ประกอบ ซึ่งหยิบนำรูปร่างมาจากธรรมชาติมาเป็นส่วนประกอบ เช่น ลายกนก, ลายประจำยาม, ลายเครือเถา เป็นต้น รวมทั้งรูปที่มาจากความเชื่อ เช่น รูปเทวดา หรือ รูปยักษ์ เป็นต้น
2. ประติมากรรมไทย จัดเป็นผลงานศิลปะประเภทหนึ่ง ซึ่งแสดงออกผ่านทางการปั้น, แกะสลัก, หล่อ ตลอดจนประกอบให้เข้าเป็นรูปร่าง 3 มิติขึ้นมา โดยมีรูปแบบเป็นของไทยโดยเฉพาะ ส่วนวัสดุที่ใช้ เช่น ดิน, ปูน, หิน, อิฐ ,เขาสัตว์, กระดูก และอื่นๆ สำหรับผลงาน มีทั้งแบบนูนต่ำ, นูนสูง และลอยตัว นิยมสร้างสรรค์ขึ้นมาเป็นลวดลาย เพื่อรวมเข้ากับงานสถาปัตยกรรม
3. สถาปัตยกรรมไทย จัดเป็นศิลปะการก่อสร้างของไทยที่มีตั้งแต่โบราณ แสดงให้เห็นถึงเอกลักษณ์อันเป็นรสนิยมของชาวไทย เช่น อาคาร บ้านเรือน, โบสถ์, วิหาร ตลอดจนสิ่งก่อสร้างอื่นๆ โดยรูปแบบของสถาปัตยกรรมในแต่ละท้องถิ่น จะมีลักษณะที่แตกต่างกัน
วิเคราะห์สถานการณ์ศิลปะร่วมสมัยในสังคมไทย ?
คงมีหลายคำถามที่ว่า ศิลปะร่วมสมัยนั้นได้ทำอะไรให้กับสังคมบ้าง นอกเหนือไปจากการสะท้อนภาพปัจจุบันของสังคมในแง่มุมต่างๆ และทำหน้าที่หล่อหลอมสังคมไปในเวลาเดียวกัน คำตอบที่ได้ย่อมแตกต่างกันไปตามประเภทสาขาของศิลปะและกาลเวลา ณ ตอนนั้น ไม่ว่าจะเป็นเสียงดนตรีจากโทรศัพท์มือถือ จากอุปกรณ์ดิจิตอล หรือจากออร์เคสตร้า ทุกสิ่งย่อมมีอิทธิพลต่อชีวิตจิตใจผู้ฟังทั้งด้วยจังหวะ ทำนอง เนื้อหา อันนำไปสู่การตอบสนองและอารมณ์ที่คล้อยตามในรูปแบบที่คาดไม่ถึง เช่นเดียวกับภาพยนตร์ ละครหลังข่าว หนังโฆษณา ภาพที่ปรากฏอยู่ในทุกแห่งหรือสื่อสิ่งพิมพ์ ข้อเขียนในเว็บไซต์ ที่ส่งผลทางด้านทัศนคติ ค่านิยมของผู้อ่าน ทั้งหมดที่กล่าวมานั้น เมื่อวิเคราะห์ในภาพรวมก็จะได้ข้อสรุปของสถานการณ์ของศิลปวัฒนธรรมร่วมสมัยของไทยออกมาได้คร่าวๆ ว่า ศิลปะส่งผลทำให้ทุกๆ ท่านมีความพยายามมที่จะขับเคลื่อนตัวเองไปในทิศทางใดทิศทางหนึ่งที่มีลักษณะเฉพาะของตนครับ