Moments of Memory

ปลวกเป็นแมลงชนิดหนึ่งที่เป็นแมลงสังคม ด้วยการดำรงอยู่ที่ซับซ้อน มันถูกจัดอยู่ในลำดับไอโซพเทอราและแบ่งออกได้เป็น 3 วรรณะ ลักษณะของปลวกจะชัดเจน วรรณะทั้งสามนี้จะมีความสามารถและหน้าที่ต่างกัน ในบทความเราจะมาทำความรู้จักกับ ปลวก และมาอธิบายให้ทุกคนได้รู้เกี่ยวกับปลวกมากขึ้น 

ปลวก คือ ? 

สำหรับใครที่อยากรู้ว่า ปลวก เป็นสัตว์แบบไหนนั้น พูดได้เลยว่า ปลวกเป็นแมลงสังคมที่สร้างปัญหามากมายให้กับผู้อยู่อาศัยและชีวิตรอบข้าง เนื่องจากปลวกเป็นสัตว์ทำลายไม้และเป็นพาหะของโรคร้ายแรงต่าง ๆ และแพร่เชื้อไปยังสิ่งมีชีวิตอื่น ๆ รวมทั้งมนุษย์ด้วย แต่นอกจากปลวกยังเป็นอันตรายต่อสิ่งมีชีวิตและโครงสร้างที่ทำจากไม้ ปลวกยังมีประโยชน์ต่อระบบนิเวศ ลักษณะและรูปร่างของปลวกมีความชัดเจน และวรรณะของปลวกสามารถแบ่งได้เป็น 3 วรรณะตามหน้าที่และลักษณะงาน ได้แก่ วรรณะปลวกงาน หน้าที่คือการสร้างรังและเป็นตัวหาอาหาร ปลวกทหาร เป็นวรรณะทหารที่ช่วยป้องกันรักษาไม่ให้ศัตรูเข้ามาทำลายรังและประชากรที่อยู่ภายในรัง และวรรณะการเจริญพันธุ์ มีหน้าที่ในการสืบพันธุ์และวางไข่เพื่อสร้างประชากรให้มากขึ้น 

ปลวก มีความสำคัญอย่างไรกับระบบนิเวศ 

หลังจากที่ทุกคนได้รับรู้ไปแล้วว่า ปลวก คืออะไร หัวข้อนี้จะพูดถึงความสำคัญของปลวกในระบบนิเวศ ซึ่งสามารถกล่าวได้ดังนี้ 

• จุลินทรีย์ปลวกผลิตเอนไซม์ที่มีคุณภาพที่สามารถนำมาใช้ในอุตสาหกรรม การเกษตร หรือเชิงพาณิชย์ เป็นสารกำจัดศัตรูพืชหรือกำจัดน้ำเสียจากโรงงาน แม้ว่าตัวของปลวกจะไม่สร้างประโยชน์อันใดเลยต่อสิ่งมีชีวิตและสิ่งแวดล้อม แต่จุลินทรีย์ของปลวกก็ถือว่าสามารถนำมาใช้ประโยชน์ได้ 

• ผลิตโปรตีนที่สำคัญ ปลวกบางชนิดมีความสามารถในการสร้างเชื้อรา เห็ดชนิดนี้ถือได้ว่าเป็นอาหารที่อร่อยและส่วนใหญ่มีราคาสูง 
• ปลวก เป็นแมลงกินไม้ซึ่งมีอาหารเป็นเซลลูโลสในเนื้อไม้ ดังนั้นปลวกจึงมีความสามารถในการย่อยอินทรียวัตถุ รวมทั้งส่วนต่าง ๆ ของพืช ใช้แปลงเป็นฮิวมัสในดิน สร้างความอุดมสมบูรณ์ในดินเนื่องจากการหมุนเวียนของธาตุอาหารจากพืชสู่ดิน ทำให้พืชในป่าทุกระดับเจริญเติบโตได้ดี 
• เป็นห่วงโซ่อาหารที่สำคัญ เพราะปลวกเป็นโปรตีนสำหรับสัตว์เล็กและสัตว์ป่า 

จะเห็นได้ว่า ปลวก มีทั้งประโยชน์และโทษต่อสิ่งมีชีวิต ซึ่งจากบทความก็ได้เรียนรู้ว่าปลวกคืออะไร คนส่วนใหญ่อาจคิดว่าปลวกเป็นสิ่งมีชีวิตที่ไม่ควรมีอยู่ แต่หากมองในแง่ระบบนิเวศ ปลวกสำคัญกว่าที่คุณคิด เป็นสัตว์ในห่วงโซ่อาหารที่ช่วยให้ทุกชีวิตเจริญเติบโตและช่วยให้ป่าอุดมสมบูรณ์ นอกจากนี้ยังสามารถใช้โปรตีนของปลวกในเชิงพาณิชย์ได้ด้วย